راهنمای خرید میکروفون

مقدمه

این روزها محتوا بیش از هر زمان دیگری طرفدار دارد و افراد عادی و شرکت‌های بزرگ و کوچک تمایل زیادی به تولید محتوا دارند. اتفاقاتی مثل سرعت بالای زندگی، ترافیک و در سالی که گذشت بیماری کرونا، باعث شده استقبال از محتوای صوتی نیز به شکل چشم‌گیری افزایش پیدا کند. اگر شما هم می‌خواهید محتوای صوتی تولید کنید یا می‌خواهید کیفیت صدای ویدیوهایتان را بهتر کنید، این نوشته را بخوانید تا بتوانید برای خرید بهترین میکروفون برای ضبط صدا اقدام کنید. در ادامه‌ی این نوشته ابتدا توضیح می‌دهیم که میکروفن چیست و چگونه کار می‌کند. سپس چند اصطلاح کاربردی در مورد میکروفون را توضیح می‌دهیم و انواع میکروفون را معرفی می‌کنیم.

میکروفون چطوری کار می‌کند؟

در قرن ۱۹ میلادی، دستگاهی اختراع شد که زندگی همه‌ی ما را تحت تأثیر قرار داد و ما آن را با نام میکروفون می‌شناسیم. این دستگاه با تبدیل انرژی صوتی به انرژی الکتریکی، این امکان را فراهم می‌کند که صدا را ضبط کنیم و بدون محدودیت‌هایی مثل زمان و مکان، به گوش مخاطبانمان برسانیم. اما میکروفون چگونه کار می‌کند؟ برای پیدا کردن جواب این سوال، باید به تجزیه‌ی میکروفون بپردازیم و ببینیم از چه قسمت‌هایی تشکیل شده است. پس این شما و این کالبدشکافی میکروفون!

دیافراگم: دیافراگم بخشی از میکروفون است که شباهت بسیاری به پرده گوش ما دارد. هنگامی که امواج صوت به این قطعه ضربه می‌زنند، آن را به لرزش درمی‌آورند و میکروفون همین لرزش را به سیگنال الکتریکی تبدیل می‌کند. می‌توان دیافراگم را بزرگ‌ترین عامل کیفیت صدا در میکروفون در نظر گرفت.

سیم پیچ: سیم پیچ‌ها منحصر به میکروفون‌های دینامیک‌اند. در این نوع میکروفون‌ها، سیم پیچ به دیافراگم متصل است و هنگام لرزش آن، سیم پیچ هم به لرزه درمی‌آید.

هسته مغناطیسی: این قطعه هم منحصر به میکروفون‌های دینامیک است. هسته مغناطیسی یک میدان مغناطیسی به وجود می‌آورد که لرزش سیم پیچ در این میدان باعث ایجاد سیگنال الکتریکی می‌شود.

کپسول: در هر میکروفون، کپسول جایی است که صدا از لرزش به سیگنال الکتریکی تبدیل می‌شود. در میکروفون‌های دینامیک، سیم پیچ و هسته، جدا از کپسول قرار دارند. بعضی میکروفون‌ها برای این‌که کپسول بتواند کارش را بکند، نیاز دارد انرژی‌اش تامین شود، ولی انواعی از میکروفون‌ها هم وجود دارند که نیازی به آن ندارند.

بدنه: بدنه میکروفون احتمالاً کم‌ترین ارتباط را با کیفیت صدا و بیشترین ارتباط را با طول عمر میکروفون شما دارد. بدنه میکروفون مثل بدنه ماشین است. میکروفون‌های خوب، بدنه‌ای محکم دارند که قطعات الکترونیکی‌شان به شکلی هوشمندانه در داخلشان قرار گرفته‌اند که تحمل ضربه، افتادن و حوادث دیگری که ممکن است در طول عمر یک میکروفون برایش اتفاق بیفتد را داشته باشند.

صفحه باد: بخشی از میکروفون است که در آن صحبت می‌کنیم. معمولاً میکروفون‌ها مانع محافظتی گردی روی سرشان دارند که از فلز سخت ساخته شده است. درست در زیر این محافظ، صفحه باد یا wind screen قرار گرفته است. تقریباً تمام میکروفون‌ها یک صفحه باد دارند که در داخل خودشان ساخته شده است. ولی برای استفاده در استودیو یا حتی اجرا در فضای باز که وزش باد ممکن است دردسرساز باشد، بهتر است از پاپ فیلتر استفاده کرد. صفحه باد، لایه‌ای نازک از فوم است که برای ممانعت از ورود باد به داخل دیافراگم و ایجاد صداهای غیرضروری استفاده می‌شود.

با شناختن این قطعات، راحت‌تر می‌توانیم بفهمیم این دستگاه جادویی چطور صدای ما را به امواج الکترونیکی تبدیل می‌کند.

وقتی پشت میکروفون صحبت می‌کنیم، امواج صوت ایجاد شده توسط صدای ما، انرژی را به سمت میکروفون حمل می‌کند. یادتان باشد، صدایی که می‌شنویم، انرژی‌ای است که با ارتعاشات در هوا حمل می‌شود.

در داخل میکروفون چیزی به اسم دیافراگم قرار دارد. قطعه‌ای بسیار کوچک که غالباً از پلاستیک نازک درست شده است. با حرف زدن ما، امواج صوت به دیافراگم برخورد می‌کنند و آن را به جلو و عقب حرکت می‌دهند.

در همین حین، سیم پیچی که به دیافراگم وصل شده است هم به جلو و عقب حرکت می‌کند.

آهنربای دائمی قرار گرفته در میکروفون، میدان مغناطیسی‌ای ایجاد می‌کند که از میان سیم پیچ عبور می‌کند. در حالی که سیم پیچ از میان این میدان مغناطیسی به عقب و جلو حرکت می‌کند، جریان الکتریکی در آن جاری می‌شود.

جریان الکتریکی از میکروفون خارج می‌شود و وارد یک آمپلی‌فایر (همان تقویت کننده صدا) یا دستگاه ضبط صدا می‌شود. با طی کردن این فرآیند، صدای ما از انرژی صوتی به الکتریسیته تبدیل می‌شود. با استفاده از این جریان و با استفاده از تجهیزات ضبط صدا، می‌شود صدا را برای همیشه ذخیره کرد. همچنین می‌شود جریان را تقویت و آن را به سمت بلندگوها هدایت کرد تا الکتریسیته را دوباره به صدا، ولی این بار بلندتر تبدیل کنیم.

اصطلاحات میکروفون

الگوی قطبی: الگوی قطبی اصطلاحی است که برای مشخص کردن نحوه‌ی دریافت صدا توسط میکروفون از آن استفاده می‌شود. دانستن نوع الگوی قطبی به ما کمک می‌کند که میکروفنی را انتخاب کنیم که برای فعالیت ما مناسب‌تر است. الگوهای قطبی میکروفن به سه دسته‌ی کلی تقسیم می‌شوند که در ادامه به طور خلاصه هر کدامشان را توضیح می‌دهیم.

الگوی قطبی تمام‌جهتی (Omni-Directional):
میکروفن‌هایی که از الگوی قطبی تمام‌جهتی یا Omni-Directionalاستفاده می‌کنند صدا را از تمام محیط اطراف به یک میزان دریافت می‌کنند و صدایی را از پشت یا اطراف میکروفن حذف نمی‌کنند. این موضوع باعث می‌شود که صدایی کاملا طبیعی از محیط داشته باشید. کاربرد این نوع از میکروفن‌ها در جاهایی است که می‌خواهید صدای تمام مکان را ضبط کنید. برای مثال اگر می‌خواهید صدای کلاس را به طور کامل ضبط کنید، این نوع میکروفن‌ها مناسب‌ترین نوع میکروفن هستند. با این حال باید در نظر داشته باشید که این میکروفن‌ها نویزهای اطراف را حذف نمی‌کنند و برای محیط‌های شلوغ گزینه‌های مناسبی نیستند.

الگوی قطبی دوجهتی (Bidirectional):
میکروفن‌هایی که از الگوی قطبی دوجهتی یا Bidirectional  بهره می‌برند همان‌طور که از نامشان مشخص است صدا را از دو جهت، یعنی جلو و پشت میکروفن دریافت می‌کنند و صداهای اطراف را حذف می‌کنند. به دلیل اینکه الگوی قطبی‌ای که می‌سازند محیطی شبیه ۸ دارد، این الگو با نام Figure-۸ هم شناخته می‌شود. کاربرد این میکروفن‌ها در جاهایی مثل استودیوها است که می‌خواهید صدای چند وسیله و ساز یا خواننده را ضبط کنید.

الگوی قطبی کاردیودی (Cardioid):
میکروفن‌هایی که از این الگوی قطبی پشتیبانی می‌کنند صدا را از جلوی میکروفن دریافت می‌کنند و صداهای اطراف و پشت میکروفن را به طور کامل حذف می‌کنند. این الگو به شما اجازه می‌دهد تا میکروفون را به سمت مرکز صدا تنظیم کنید و بدون دریافت صداهای مزاحمی که پشت و اطراف میکروفن وجود دارد به ضبط صدا بپردازید. کاربرد این نوع از میکروفن‌ها در موقعیت‌هایی است که می‌خواهید اجرای زنده داشته باشید یا در موقعیت‌هایی که می‌خواهید فقط صدای خودتان را ضبط کنید. باید به خاطر داشته باشید که میکروفن‌هایی که از این الگوی قطبی استفاده می‌کنند اگر بیش از حد نزدیک به منبع صدا باشند، صداها را بم‌تر دریافت می‌کنند.

انواع میکروفن

برای میکروفن‌ها دسته‌بندی‌های متفاوتی از نظر کاربرد و شکل ظاهری و عملکرد در معرفی شده است. اما عموما میکروفن‌ها را در سه دسته‌ی کاندنسر (خازنی)، داینامیک (پویا) و ریبونی قرار می‌دهند. نوع میکروفن نقش مهمی در شیوه‌ی دریافت صدا دارد و برای همین دانستن شیوه‌ی کارکرد هر یک از این دسته‌ها به نظر ضروری می‌رسد.

میکروفن‌های داینامیک یا پویا:

این دسته از میکروفن‌ها پرکاربردترین دسته‌ی موجود هستند و برای اکثر موقعیت‌ها کارا می‌باشند. به علت نوع دریافت صدایی که دارند می‌توانند در برابر صداهای با فشار زیاد و یا با فرکانس بالا بسیار خوب عمل کنند. مقاومتی که میکروفن‌های داینامیک در برابر صداهای با فشار زیاد دارند آن‌ها را به گزینه‌ای مناسب برای دریافت صدا در استیج‌های کنسرت و مکان‌های پر سر و صدا تبدیل می‌کند. میکروفن‌های پویا معمولا از حساسیت کمتری برخوردارند و برای ضبط صدای با جزئیات کامل، منبع صدا باید به گونه‌ای تنظیم شده باشد که صدا مستقیما به سنسور میکروفن برسد.

فنی:

اگر بخواهیم از دیدگاه فنی این میکروفن‌ها را بررسی کنیم، باید بگوییم که این محصولات از سه قسمت اصلی دیافراگم، سیم‌پیچ و مگنت ساخته شده‌اند. وقتی صدا به دیافراگم می‌رسد، سیم‌پیچی که پشت دیافراگم قرار دارد درون میدان مغناطیسی به لرزه در می‌آید و صدا را با امواج الکترونیکی تبدیل می‌کند و این امواج است که توسط دستگاه گیرنده‌ی شما دریافت می‌شود.

کاربرد:

به طور خلاصه می‌توان گفت که کاربرد اصلی این میکروفن‌ها در مکان‌هایی است که صدای محیط زیاد است و می‌خواهید صدای منبع اصلی صوت را (یعنی صدای خواننده، ساز، سخنران و…) بدون اینکه صدای محیط دریافت شود، با بیشترین جزئیات دریافت کنید. اما این دلیل نمی‌شود که میکروفن‌های داینامیک برای محیط‌های آرام مناسب نباشند. ارزان بودن این دسته باعث می‌شود در مجموع گزینه‌ی مناسبی برای اکثر بودجه‌ها و موقعیت‌ها باشد.

میکروفن‌های کاندنسر یا خازنی:

دسته‌ی دوم میکروفن‌های پرکاربرد میکروفن‌های کاندنسر یا خازنی هستند. گاها این میکروفن‌ها را با میکروفن‌های دسته‌ی اول مقایسه می‌کنند که مقایسه‌ی درستی به نظر نمی‌رسد. زیرا این دو دسته هم از نظر ظاهری و هم از نظر تکنولوژی به کار رفته کاملا با هم متفاوتند. ویژگی اصلی این دسته رنج پاسخگویی فرکانس بسیار گسترده‌ی آن‌ها است. به این معنی که تقریبا هر صدایی در این میکروفن‌ها ثبت می‌شود. برخلاف دسته‌ی اول که منبع صدا باید به گونه‌ای تنظیم می‌شد که میکروفن بتواند صدا را دریافت کند، میکروفن‌های خازنی صدا را از تمام محیط می‌گیرند. حساسیت بالای این دستگاه‌ها باعث می‌شود که صداهای مثل صدای نفس کشیدن و یا تلفظ حرف‌هایی مثل «پ» بیش از حد توسط میکروفن دریافت شود. به همین دلیل معمولا میکروفن‌های کاندنسر را با پاپ‌فیلتر تهیه می‌کنند.

فنی:

از دیدگاه فنی باید گفت این میکروفن‌ها از دو صفحه‌ی نزدیک به هم ساخته شده‌اند که به عنوان خازن عمل می‌کنند. وقتی صدا به صفحه‌ی جلویی می‌رسد آن را می‌لرزاند و ظرفیت خازنی تغییر می‌کند که منجر به ایجاد صدا می‌شود و این صدا توسط دستگاه گیرنده دریافت می‌شود. ضبط خازنی نیازمند منبع تغذیه است و برای همین یا باتری دارند، یا با USB وصل می‌شوند و یا باید به میکسر و یا کارت صدا وصل شوند.

کاربرد:

در مجموع باید گفت که این میکروفن‌ها مناسب‌ترین دسته از میکروفن‌ها برای ضبط صدای انسان، پیانو، گیتار آکوستیک و صداهایی از این قبیل هستند. کاربرد دیگر این میکروفن‌ها در اجراهای زنده‌ی گروهی است که امکان قرار دادن یک میکروفن برای هریک از اعضا وجود ندارد. این میکروفن‌ها برای ضبط در محیط‌های شلوغ به هیچ‌عنوان پیشنهاد نمی‌شوند.

میکروفن‌های ریبونی:

قدیمی‌ترین دسته از میکروفن‌ها، میکروفن‌های ریبونی هستند که در دهه‌ی ۳۰ میلادی، دهه‌ای که اوج رونق صنعت رادیو بود، کاربرد زیادی داشتند. مدت زیادی بود که این دسته از میکروفن‌ها کاملا از رده خارج شده بودند. اما با بازگشت کمپانی‌های سازنده‌ی میکروفن به تولید این دسته از میکروفن‌ها، این محصولات دوباره در بازار دیده می‌شوند. علیرغم مزیت‌های بسیاری که دو دسته‌ی اول دارند، هنوز افراد زیادی معتقدند طبیعی‌ترین صدا را این میکروفن‌ها دریافت می‌کنند.

فنی:

از نقطه نظر فنی، این دستگاه‌ها نوار آلومینیومی‌ای دارند که بین بین دو قطب مغناطیسی قرار گرفته‌اند و با واکنش دادن نسبت به ذرات هوا، صدا را دریافت و به امواج الکترونیکی تبدیل می‌کنند. این حساسیت باعث شده است که صدای گوینده با بالاترین جزئیات ضبط شود. حساسیتی که حتی از دسته‌ی دوم میکروفن‌ها، یعنی میکروفن‌های خازنی بیشتر است.

کاربرد:

در مورد این دسته می‌توان گفت که مناسب‌ترین گزینه برای هنرمندانی که لازم دارند ریزترین جزئیات صدا را ضبط کنند، بسیار مناسب است. صداهایی مثل صدای خواننده و صدای سازهای موسیقی باید همان‌طور به گوش شنونده برسند که سازنده‌ی اثر آن‌ها را می‌شنیده است.